Turşu, sebzelerin ve bazen meyvelerin sirke, tuz ve baharatlarla fermantasyon yoluyla uzun süre saklanmasını sağlayan geleneksel bir konservasyon yöntemi olarak dünya genelinde birçok farklı kültürde yüzyıllardır kullanılıyor. Bu yazımızda sizlere dünya kültürlerinde turşu çeşitlerinden bahsedeceğiz. Özellikle Türkiye, Kore, Hindistan, Japonya ve Orta Avrupa ülkelerinde farklı turşu çeşitleri bulunmaktadır.
Türkiye’de Turşu
Türkiye’de turşu, zengin ve çeşitli bir kültürün bir parçasıdır. Türk turşuları, genellikle sirke ve tuzlu su karışımıyla yapılmakta olup, kırmızı pul biber, sarımsak ve limon gibi malzemelerle lezzetlendirilir. Türkiye’de yapılan turşular arasında; lahana turşusu, salatalık turşusu, biber turşusu, erik turşusu ve havuç turşusu gibi sayısız çeşit bulunmaktadır. Türk turşuları, genellikle soğuk meze olarak servis edilir ve özellikle kış aylarında tüketilir.
Kore’de Turşu: Kimçi
Kore mutfağının belki de en ünlü fermente yiyeceği olan kimçi, çeşitli sebzelerin baharatlarla fermante edilerek yapılan turşusudur. Genellikle Çin lahanası, havuç, yeşil soğan, sarımsak ve pul biber kullanılarak yapılan kimçi, ayrıca deniz yosunu, havyar ve oyster gibi deniz ürünleri ile de zenginleştirilebilir. Kore’de kimçi, her öğünde servis edilen temel bir yiyecektir ve Koreli aileler yıllık ihtiyaçlarını karşılamak için büyük miktarda kimçi yaparlar.
Hindistan’da Turşu: Achar
Hindistan’da turşu, “achar” adıyla bilinir ve çok sayıda çeşidi bulunmaktadır. Acharlar, genellikle meyve ve sebzelerin baharatlarla fermante edilmesiyle yapılan turşulardır. Hindistan’da yapılan achar çeşitleri arasında; mango acharı, limon acharı, acı biber acharı ve karışık sebze acharı gibi çeşitler bulunmaktadır. Acharlar, genellikle yoğurt ve pilavla birlikte servis edilir ve Hindistan’daki birçok evde yapılmaktadır.
Japonya’da Turşu: Tsukemono
Japonya’da turşu, “tsukemono” olarak adlandırılır ve yüzlerce farklı çeşidi bulunmaktadır. Tsukemono, genellikle sebzelerin tuz, soya sosu, pirinç sirkesi, miso ve bazen de sake ile fermante edilmesiyle yapılan turşulardır. Japonya’da yapılan tsukemono çeşitleri arasında; turp tsukemono (daikon), salatalık tsukemono (kyuri) ve lahana tsukemono (hakusai) gibi çeşitler bulunmaktadır. Tsukemono, Japon mutfağında önemli bir yere sahip olup, her öğünde servis edilen temel bir yiyecektir.
Orta Avrupa’da Turşu: Sauerkraut
Orta Avrupa ülkelerinde, özellikle Almanya ve Polonya’da, lahana turşusu olarak bilinen “sauerkraut” oldukça popülerdir. Sauerkraut, beyaz lahananın tuzla ovulması ve ardından fermante edilmesiyle yapılan turşudur. Bu turşu türü, C vitamini açısından zengin olması nedeniyle kış aylarında sıklıkla tüketilmektedir. Sauerkraut, sosislerle ve diğer et yemekleriyle birlikte servis edilir ve ayrıca çeşitli Avrupa ülkelerinde yapılan turşulu salataların temel malzemesidir.
Rusya’da Turşu: Soleniye
Rusya’da turşu, “soleniye” olarak adlandırılır ve genellikle sebzelerin tuzlu su ve baharatlarla fermante edilmesiyle yapılan turşulardır. Rus turşuları arasında; salatalık turşusu, lahana turşusu, mantar turşusu ve domates turşusu gibi çeşitler bulunmaktadır. Soleniye, Rus mutfağında önemli bir yere sahip olup, özellikle kış aylarında tüketilen temel bir yiyecektir.
İran’da Turşu: Torshi
İran mutfağında turşu, “torshi” olarak adlandırılır ve çok sayıda çeşidi bulunmaktadır. Torshi, genellikle sebzelerin sirke, tuz ve baharatlarla fermante edilmesiyle yapılan turşulardır. İran’da yapılan torshi çeşitleri arasında; havuç turşusu, pancar turşusu, karnabahar turşusu ve lahana turşusu gibi çeşitler bulunmaktadır. Torshi, İran mutfağında önemli bir yere sahip olup, pilav ve kebap gibi yemeklerle birlikte servis edilmektedir.
Sonuç olarak, dünya kültürlerinde turşu, farklı yöntemler, baharatlar ve malzemeler kullanılarak yapılan çok sayıda çeşide sahiptir. Turşu, hem taze sebze ve meyvelerin saklanabilmesini sağlayan pratik bir yöntem olması, hem de besin değeri yüksek ve lezzetli bir yiyecek olarak tercih edilmesi nedeniyle dünya genelinde popülerdir.
Farklı kültürlerde yapılan turşular, o ülkenin coğrafi konumu, iklimi ve yerel ürünlerine göre şekillenir ve bu çeşitlilik, turşu kültürlerinin zenginliğini ortaya koyar. Türkiye’den Kore’ye, Hindistan’dan Japonya’ya, Orta Avrupa ülkelerine ve İran’a kadar her kültürde turşu, günlük yaşamın ve geleneksel mutfakların önemli bir parçasıdır.
Bu yazımızda dünya kültürlerinde turşu çeşitlerini inceleyerek, farklı ülkelerdeki turşu çeşitlerinin zenginliğini ve kültürel önemini ortaya koymaya çalıştık. Turşu, dünya mutfaklarında hem besleyici ve sağlıklı bir yiyecek olarak, hem de lezzetli ve renkli bir ek olarak önemli bir yer tutar. Bu nedenle, dünya kültürlerinde turşu, her zaman değerli ve ilgi çekici bir konu olmaya devam edecektir.
